Waarom duiken met Nitrox?
Je ziet het steeds meer! Duikers met duikflessen met de geel groene sticker erop. En daarop dan weer groot geschreven "NITROX". Maar waarom duiken met Nitrox? Wat zijn hier de voordelen van? En is dat niet gevaarlijk.....
De PADI Nitrox specialty is één van de meest populaire specialties te wereld. De reden daarachter is dat ondertussen de veiligheidsmarges heel groot zijn. Bovendien biedt duiken met Nitrox ook veel voordelen.
Wat Nitrox eigenlijk is
Nitrox is elk mengsel dat bestaat uit stikstof en zuurstof. De Engelse benaming is dan ook Nitrogen (NITR-) en Oxygen (OX). Ook lucht is een vorm van nitrox. Omdat ucht zoals we dat hier ademen ook uit zuurstof en stikstof bestaat.
Een betere benaming voor het ademgas waar je mee gaat leren duiken is dan ook "verrijkte lucht". Met verrijkte lucht ga je een mengsel mee onderwater nemen wat een hoger zuurstof percentage heeft. Automatisch dan ook een lager stikstof percentage. Vandaar de term verrijkt. In het Engels heet dat dan ook Enriched Air.
De voordelen van duiken met Nitrox:
Voor jou sommen we hier de voordelen van waarom duiken met Nitrox op:
- Langere duiktijden tot bepaalde dieptes
- Minder stikstof opname bij een standaard duikprofiel
- Kortere oppervlakte intervallen
- Minder moe aan het einde van jouw duikdag (niet fysiologisch onderbouwt, maar uit ervaring)
Om veilig van Nitrox gebruik te maken, heb je wel een stukje training nodig. Deze training doe je in de PADI Nitrox Specialty. Een theoretische cursus die je nu meteen al kunt starten. Meer over de PADI Nitrox specialty lees je hier.
En eventuele nadelen dan?
Echte nadelen zijn er niet om met Nitrox te duiken. Wel een aantal aandachtspunten:
- Let op je maximale diepte! (meer uitleg hieronder)
- Jouw duikplanning vraagt iets meer voorbereiding
- Nitrox is niet altijd beschikbaar, vraag jouw duikcentrum naar de beschikbaarheid
Met welke percentages zuurstof mag je duiken na de cursus
Na afronding van jouw cursus mag je duiken met een maximaal zuurstof percentage van 40% zuurstof. Hoewel dit mag, zijn de meest gebruikte en meest universele Nitrox mengsels Nitrox 32 en Nitrox 36. Dit wordt ookwel aangeduid als EANX32 en EANX36.
EANX staat voor Enriched Air Nitrox en het getal staat voor het percentage zuurstof. Makkelijk herkenbaar. Als je het weet.
Analyseren van jouw mengsel
In de cursus leer je hoe je jouw mengels analyseert. Dit doe je met een zuurstof meter. Speciaal gemaakt om jouw gassen te meten voordat je aan jouw duik begint. Zo weet je wat je bij je hebt en kan je veilig jouw duik maken.
Jouw voordeel goed inzetten
Waarom duiken met Nitrox is voor jou als duiker een vraag die je jezelf kunt stellen. Gebruik je de voordelen om langer op bepaalde diepte te duiken, of duik je juist conservatiever? De voordelen zijn groot en zit ze in zoals het voor jou het beste past.
Conservatiever plannen
Om jouw duikplanning conservatiever te plannen, doe je het volgende: Je stelt jouw duikcomputer in op lucht en duikt met verrijkte lucht Nitrox. Op deze manier ga je uit van een hoge stikstof opname, terwijl in de praktijk de opname juist lager is. Dit omdat je duikt met een gas met minder stikstof. Wel is het belangrijk dat je jouw computer in de gaten houdt in verband met jouw diepte. Want je mag met een verrijkt mengsel minder diep dan met lucht.
De makkelijkste manier is om op jouw duikcomputer een diepte alarm in te stellen. Dit alarm stel je in op mde maximale diepte van het gas waar je daadwerkelijk mee duikt. Zo voorkom je, dat je te diep gaat.
Voor wie is het zeker geschikt en de moeite waard
- Recreatieve duikers die hun duiktijd willen verlengen
- Duikers met een verhoogd risico op decompressie ziekte
- PADI professionals zoals Divemasters en PADI instructeurs
- Technische duikers, omdat dit een voorvereiste is voor jouw PADI TECREC cursus
Meer weten over de PADI TECREC cursussen? Download ons gratis eBook
Tussentijdse conclusie: waarom duiken met Nitrox
Een tussentijdse conclusie is dat duiken met Nitrox veilig is en veel voordelen biedt. Het is wel noodzakelijk dat je een cursus volgt hiervoor. Je kunt de voordelen inzetten naar wat voor jou het beste past. Dan kan jij optimaal genieten van jouw duiken. Nitrox is tegenwoordig bij de meeste duikscholen op jouw vakantieadres te verkrijgen. En in tegenstelling tot 10 jaar geleden, niet veel duurder.
De fysiologische kenmerken waarom duiken met Nitrox
Je weet uit jouw eerste duikcursus dat je als duiker tijdens jouw duik stukstof opneemt. Om binnen de grenzen van jouw stikstofopname te blijven, het je een nultijd.
Je lengte van jouw nultijd wordt bepaald door de hoeveelheid stikstof die je opneemt.
Maar wat nu als je de hoeveelheid stikstof verlaagd?
Kijk, dat is precies wat Verrijkte lucht/Nitrox is! Het zuurstofgehalte gaat omhoog en het stikstofgehalte gaat omlaag. Zo neem je dus minder stikstof op. Het gevolg hiervan is dat jij jouw nultijd of "geen decompressie limiet" kunt verlengen. Want je neemt minder op, of in ieder geval minder snel.
Dan kan ik dus dieper en langer!
Voor een groot gedeelte klopt deze stelling. Toch zijn er een aantal zaken die om de hoek komen kijken. Doordat het zuurstof gehalte omhoog is gegaan, wordt jouw maximale diepte van de duik beperkt. Dit heeft te maken met de partiële zuurstofdruk. Dat klinkt interessant en wellicht eng.
Zo zit dat: De partiële druk van zuurstof
Elk gas wat je op een diepte ademt, maakt deel uit van de totale druk van het het. Wanneer je aan de oppervlakte lucht zou ademen, bestaat dit uit 21% zuurstof en 79% stikstof. Samen maken zij lucht.
Aan de oppervlakte is de druk van lucht (het gas) 1 bar. Van die 1 bar is een deel van de druk zuurstofdruk en het andere deel is stikstofdruk. Dit zijn dus partjes van de totale druk. Met een mooi woord: Partiële Gas Druk. In dit geval:
- Totale gasdruk van lucht: 1Bar
- Zuurstof neemt hiervan 21% voor zijn rekening: 0,21 bar
- Stikstof neemt hiervan 79% voor zijn rekening: 0,79 bar
- Samen is dat weer 1 bar.
Helder zover? Mooi, dan gaan we een stapje verder.
Een gegeven in het duiken met elke vorm van Nitrox is dat de maximale partiële zuurstof druk 1,4 bar mag zijn. Wanneer je onderwater gaat, neemt de gas druk toe. In het geval van lucht naar 10 meter (oftewel 2 bar druk) zal ook de druk van de gassen onderling toenemen.
- Nu is de totale gasdruk 2 bar
- Zuurstof neemt weer 21% voor zijn rekening: 0,42 bar
- Stikstof gooit 79% in het zakje: 1,58 bar
- Samen weer 2 bar
Zoveel rekenen, dan waarom duiken met Nitrox
Het rekenen is een basisprincipe om te kunnen snappen waarom de werkingen van gassen zo werken. Zuurstof kan op diepte een giftige werking hebben. Wanneer de partiële druk van zuurstof hoger wordt dan 1,4 bar, dan is dit het geval. Deze vergiftiging noem je CNS toxicity. Oftwel vergiftiging van het centraal zenuwstelsel.
Een ezelbruggetje voor de symptomen is VENTID:
- V- visual impairment - problemen met jouw zicht
- E- Earringing - Klingelend gelui onderwater
- N-Nausea - Misselijkheid
- T-Twitching - Stuiptrekkingen in het gezicht
- I- Irritablility- Geïrriteerd raken
- D-Dizzyness - Duizeligheid
Ja, dikke doei, dat klinkt veel te gevaarlijk
Zeker klinkt dat eng en gevaarlijk, maar net als duiken met lucht is het makkelijk te voorkomen. Houdt je aan de maximale diepte van jouw mengsel. Dit kan je met een duiktabel bekijken of kijk in jouw planningsmode van jouw duikcomputer.
Met een goed planning en voorbereidig kan jij veilig duiken en optimaal gebruikmaken van verrijkte lucht. Wel is een gedegen cursus een belangrijk. Maar jij zal veel voordelen hebben en veilig gaan duiken met Enriched Air of wel verrijkte lucht.
